De bouw van het bedrijf en de gestadige groei.

Nu de uiteindelijke beslissing gevallen was, werd in de daarop volgende bestuursvergadering tot voorzitter benoemd de Heer Baron Collot d’Ecury; tot ondervoorzitter de Heer J. Vogelvanger, tot secretaris en penningmeester de Heer J.F. Heemskerk. Samen met de Heren P. van Waes en L. de Feijter vormden zij het dagelijks bestuur. De Heer Gross, Directeur van de suikerfabriek Moerbke, was als adviseur opgetreden en in de algemene vergadering van l4 december 1899 tot Directeur benoemd. 0p 26-10-1899 werd de Heer E. Claeyssens te Sas van Gent, aannemer voor het uitvoeren van funderingswerken voor een gedeelte der fabriek voor f.8.800.-  0p 26-12-1899 werd de Heer G. van der Peijl, te Terneuzen aannemer voor de bovenbouw van de fabriek voor de som van f.88.679-. De Firma Gebr. Storck en Co uit Hengelo, werd belast met de levering van de ketels voor de som van f.34.795.-. De Hallesche Machinefabriek moest de andere machines en werktuigen leveren en opstellen voor de som van f.341.000.-.

0p 19 januari 1900 legde de oudste zoon van de Heer Collot d’Escury de eerste steen van de bovenbouw.
Alles kwam tijdig gereed, zodat de eerste campagne op 08-10-1900 kon aanvangen. Gebouwd voor een capaciteit van 400.000 kg beetwortelen per etmaal, bedroeg dit aan het eind van de campagne al 500.000 kg., zo voorspoedig verliep alles. De feestelijke opening had plaats op 03-10-1900. De eerste campagne verliep zonder haperingen. In totaal werd verwerkt 28.600.000 kg. bieten. Na het einde der campagne deelde de Voorzitter op een algemene ledenvergadering mede dat niet alleen 1425 aandelen waren genomen, doch dat steeds aanvragen binnenkwamen en dat de fabriek daarvoor te klein was. Op voorstel van het bestuur werd besloten de fabriek te vergroten tot een dagverwerking van 700.000 kg. Het financieel resultaat was bepaald gunstig. De fabriek werd verbouwd en uitgebreid en de machines werden weer geleverd door Gebr. Storck en de Hallesche Machinefabriek. De verbouwing kostte heel wat meer dan verwacht werd. In de tweede campagne werden ruim 44.000.000 kg. bieten verwerkt. Plotseling daalde de prijs van ruwe suiker tot f 7.50, - per 100 kg. zodat het bedrijf niet meer lonend was. De fabriek verkeerde in grote moeilijkheden. Het bestuur is toen met hun vermogen borg gebleven, waardoor alles nog terecht kwam.De derde campagne was gunstiger. De vierde campagne gaf nog geen schitterende resu1taten.
In de zevende campagne werd besloten tot het bouwen van een installatie voor het drogen van pulp.
De achtste campagne bracht weer een grote verbetering door het invoeren van Steffensche Brühverfahren vaardoor de fabriek weer 100.000 kg. per etmaal meer kon verwerken. In de dertiende campagne werden de bieten voor het eerst gelost uit de schepen door middel van een mechanische losinrichting. De vijftiende campagne begon onder oorlogsomstandigheden. De uitvoer werd voorlopig verboden. Ook werd de  verkoop van melasse en pulp aan banden gelegd. Moeilijkheden ontstonden bij het aanschaffen van steenkolen, beetwortelzaad en kalksteen.Een contingentering bracht de capaciteit slechts op 80% van de laatste drie jaar verwerkte bieten. Maar de prijzen van de bieten en de andere producten waren zeer bevredigend zodat bedragen konden worden geïnvesteerd voor de installatie van witte suiker en het bouwen van Huillard-ovens om de pulp door rookgassen te drogen. Transport en losinrichting werden uitgebreid, terwijl een groot suikermagazijn en nieuw kantoor met vergaderzaal werden gebouwd. In de zeventiende campagne nam de Heer Gross ontslag wegens gezondheidsredenen. In zijn plaats kwamen de Heren P.A.Neeteson en B.R.Plaschaert beiden sinds jaren in dienst, als resp. administratief en technisch directeur.

Dit zijn de voornaamste feiten der eerste 25 jaren. Dat dit feestelijk herdacht werd ligt voor de hand. Het werd een feest zoals Sas van Gent nog niet eerder beleefd had. Aandeelhouders met hun dames: 1040 gasten en daarnaast een grote groep autoriteiten uit diverse kringen van het maatschappelijk leven w.o. de minister van binnenlandse zaken en landbouw, Jhr. mr. Ch.J.M Ruys de Beerenbroeck en Jhr. mr. J. W. Quarles van Ufford, commissaris der Koningin in de provincie Zeeland, evenals de Ere-Gouverneur van het, toenmalige, Belgische Congo, de Heer Lippens. Iedere groepering werd apart in zijn huldewoord door de voorzitter, de Heer Baron Collot d’Escury betrokken van hoog tot laag: personaliteiten, genodigden en personeel. De voorbije 25 jaar, met al hun lief en leed waren de revue gepasseerd. Het was een verademing en bezinning van een dag in een lange reeks van jaren. Slechts 3 bestuursleden waren nog in leven diegenen die de oprichting van het bedrijf hadden meegemaakt. Naast de voorzitter, de Heer Collot d’Ecury, de heren P.Lindenberg en A. Wolfert. Nu begonnen de tweede 25 jaren. Het bedrijf was ondertussen stevig gevestigd en had zijn plaats veroverd in het maatschappelijk bestel van Nederland. Tegenslagen van niet geringe aard zouden dit kwart eeuw het bedrijf vele moeilijkheden bezorgen, doch ze waren niet onoverkomelijk. Bedoeld wordt natuurlijk de tienjarige crisis-periode, 1930-1940, gevolgd door een ruim vier jaar durende wereldoorlog. (1940-1945) Toch werden ook in deze 25 jaren weer, ondanks alles, weer goede resultaten bereikt. De landbouwcrisiswet, die ook de steunmaatregelen voorzag voor de verbouw van suikerbieten, was de peiler waarop en waarrond een groot deel van het economisch leven ven Nederland draaide.
 

Een onderlinge verdeling van de beschikbare bieten werd in 1935 definitief vastgesteld tussen de C.S.M en de coöperaties, in een bietencontingenteringsovereenkomst. In de oorlogsjaren moest het distributiestelsel en de prijsbeheersing de Nederlandse bevolking trachten in leven te houden. De productie werd door vele ingrijpende maatregelen van de bezetter geremd. Wij vermelden hier o.m. de Arbeitseinsatz en de Sauckelaktion. De bedrijven worden “uitgekamd" en met een minimum van personeel moest een maximum aan productie worden bereikt. Ook kwam er veel gebrek aan materiaal o.a. scheepsruimte en spoorwagons. Veel bouwland in de Provincie Zeeland was geïnundeerd. Dat dit gehele pakket van inmenging door de bezetter bet bedrijf veel moeilijkheden bezorgd ligt voor de hand. De voornaamste factor was wel dat het bedrijf gespaard bleef, zodat toch nog een gunstig resultaat kon worden bereikt. Dit in tegenstelling tot andere suikerfabrieken die zelfs een volledige campagne verstek moesten laten gaan! De herdenking van het gouden jubileum in 1949 kon met oprechte trots worden gevierd. Voor die gelegenheid had men beroep gedaan op Drs. Lode Lockefeer, leraar aan het lyceum te Hulst. Deze schreef hiervoor een toneelrevue waarin het verre verleden, zelfs de Napoleontische bemoeiingen, met de daarna gevoerde strijd voor de totstandkoming en de praktische verwezenlijking, met voor- en tegenspoed werden uitgebeeld. De acteurs en actrices waren leden van het personeel of zonen en dochters van dezen. Daarom sloeg het stuk zo in. Jammer dat de “oude garde” geheel verdwenen was.

En opnieuw werden 25 jaren afgelegd. Nu zonder oorlogsjaren, maar wel met diep ingrijpende internationale spanningen. Het voornaamste feit uit deze stormachtige ontwikkeling is wel het tot stand komen van de SUIKER UNIE in 1966, het jaar waarin de coöperatieve suikerfabrieken hun krachten bundelden en tegelijk hun zelfstandigheid verloren. Het resultaat werd een grote organisatie van ruim 20.000 bietentelers; 10.000 telers die op coöperatieve basis aandelen in de onderneming bezitten en 10.000 telers die via een telersvereniging bij de SUIKER UNIE zijn aangesloten. Bovendien worden nog bieten verwerkt van ruim 4.000 contracttelers. De zes fabrieken van het coöperatieve verwerken meer dan 60% van de gehele bietenoogst in Nederland. Als coöperatieve vereniging is SUIKER UNIE opgebouwd uit 17 kringen van bietentelers, waaruit een ledenraad / contactraad werd gekozen. De coöperatieve SUIKERUNIE neemt in de Nederlandse suikerindustrie een belangrijke plaats in. Zo heeft ze een meerderheidsbelang in de Zuid Nederlandse Spiritusfabriek B.V. te Bergen op Zoom en Delfzijl die de melasse van de gehele Nederlandse suikerindustrie verwerkt. Via deze Z.N.S.F. heeft SUIKER UNIE ook een belang in de in 1970 gevormde beheermaatschappij Henkes verenigde distilleerderijen B.V. te Hendrik Ido Ambacht. Tot SUIKER UNIE behoren voorts de kandijfabrieken Gebr van Gilse B.V. te Roosendaal en de steenfabriek “De Volharding”B.V. te Ruchpen. Ten slotte heeft SUIKER UNIE deelnemingen in de B.V. Beetwortelsuikerfabriek “Frisia” te Franeker, een voormalige suikerfabriek die thans als opslagruimte dienst doet en in “Limako” B.V. te Rotterdam, een handelsonderneming die transacties op een aantal buitenlandse termijnmarkten afsluit waaronder de suikertermijnmarkt. Om hun werkterrein te verbreden stichtte S.U. in 1969 een houdstermaatschappij SUIKER UNIE Holding B.V. Deze vennootschap, waarvan alle aandelen in het bezit zijn van S.U., verwierf in I970 in het Kon. Kweekbedrijf en Zaadhandel D.J van der Have B.V. te Kapelle en in “De Schaap”B.V. te Amsterdam, een import- en exporthandel in zuidvruchten en conserven tevens verwerkingsindustrie van noten, pinda’s en zuidvruchten. “DE SCHAAP” verwierf in 1972 een 50% belang in Go Tan B.V. te Rhenen, een onderneming die Aziatische voedingsmiddelen op de markt brengt. Begin 1971 nam S.U. Holding de B.V. Drogerij “Zeeuws-Vlaanderen” te Sluiskil over. In samenwerking met andere coöperaties nam de Holding van S.U. over en werd een minderheidsbelang verkregen in de import -en exportfirma Kuypers van den Boom B.V. te Rotterdam, die handelt in specerijen, chemicaliën en drogerijen. In december 1973 nam S.U. Holding het graszaadbedrijf Mommersteeg International B.V. te Vlijmen over. In samenwerking mat andere coöperaties nam de holding van S.U. in december 1970 met 10% van het aandelenkapitaal van 25 miljoen guldens deel in de houdstermaatschappij Groenhoven B.V gevestigd te Den Haag. Deze onderneming is opgericht door een aantal coöperaties uit de agrarische sector. Ze stelt zich primair ten doel de distributie van diepvrieslevensmiddelen te bevorderen.

Enkele cijfers van SUIKER UNIE over 1972/1973

Eigen vermogen 218.000.000
Verzekerde waarde der 6 fabrieken 680.000.000
Opbrengstwaarde producten 430.000.000
Aantal bietentelers 24.000
Bietenuitzaai 70.000 Ha
Verwerkte bieten 3.085.000 ton
Witsuiker 426.000 ton
Droge pulp 185.000 ton
Natte pulp 59.000 ton
Schuimaarde 161.000 ton
Melasse 145.000 ton
Verwerkingscapaciteit der 6 fabrieken 44.000 ton per dag

De Eerste Coöper.Beetw.Suikerf. werd in 1899 te Sas van Gent gesticht
Dinteloord in 1908
Puttershoek in 1912
De Friesch-Groningse te Groningen in 1913
Zevenbergen in 1913
Roozendaal in 1915

Het werkgebied van SUIKER UNIE strekt, zich uit over het gehele land, dat verdeeld is in 17 SUIKER UNIE-kringen.Het zwaartepunt ligt in Zuid-West Nederland; waar ruim 40% van de te verwerken bieten vandaan komen en waar ook 5 van de 6 fabrieken van SUIKER-UNIE gevestigd zijn.
De aanvoer van suikerbieten per schip voor de fabriek te Sas van Gent nam in 1972 een eind. Vanaf dan geschiedt, alle vervoer per as.

Het volgende overzicht laat ons de campagne bezetting van het gehele personeel zien:
In 1924 (25 jarig bestaan) 600 medewerkers
In 1949 (50 jarig bestaan) 381
In 1974 (75 jarig bestaan) 240

Een en ander is een gevolg van modernisering, automatisering, werkmethode en verbetering etc.
Na de tweede wereldoorlog werden diverse uitbreidingsprojecten uitgevoerd, evenals moderniseringswerken.
Wij willen hiervan vermelden:

1956: Bouw van modern ketelhuis i.v.m. stoomproductie
1957: Bouw diffusietoren
1965: Bouw suikerhuis voor suikerkristallisatie
1967: Bouw bietenwas installatie
1968: Bouw naproduct kookstation
1969: Bouw van sapruimingsinstallatie
1970: Bouw kalkoven voor kalk- en koolzuurproducten i.v.m. winterzuivering
1971: Bouw van suikersilo van 20.000 ton
1973: Bouw bietenontvangst en opslaginstallatie
1974: Bouw station voor het persen van pulp

Sinds 1946-1960 was de Directie in handen van Ir. R. H. van Krevelen op zijn initiatief werd met het moderniseringsproces begonnen. Sinds 1969 maakt Ir. R.H. van Krevelen deel uit van de directie van SUIKER UNIE (ondervoorzitter). De herdenkingsdatum van het 75-jarig bestaan van de
EERSTE COÖPER. BEETWORTELSUIKERFABRIEK in Nederland te Sas van Gent werd vastgesteld op 21-10-1974

Hoofdstuk 1 - Eerste Nederlandse Coöperatieve Suikerfabriek (deel 1)